W pełni polska strona poświęcona w całości jednemu z największych zespołów w dziejach muzyki pop
|
|
|
|
W pełni polska strona poświęcona w całości jednemu z największych zespołów w dziejach muzyki pop |
HISTORIA ZESPOŁU - 1982-DZIŚ |
|
|
Rozpad ABBA nigdy oficjalnie nie ogłosiła zawieszenia swej działalności, ale grupę od dawna uważa się za rozwiązaną. Ostatni publiczny występ ABBY w brytyjskim programie telewizyjnym "The Late Late Breakfast Show" (na żywo ze Sztokholmu) miał miejsce 11 grudnia 1982 roku. W styczniu 1983 roku Agnetha zaczęła sesje nagraniowe do swojego nowego solowego albumu. Frida wydała swoją pierwszą anglojęzyczną płytę, "Something's Going On", zaledwie kilka miesięcy wcześniej i odniosła tym samym spektakularny sukces. Björn i Benny zaczęli pisać musical "Chess" i w międzyczasie ABBA została "odłożona" na półkę. W wywiadach Björn i Benny zapewniali, że ABBA nie rozwiązała się, a Frida i Agnetha podtrzymywały, że razem przygotują nowe albumy na rok 1983 i 1984. Wewnętrzne konflikty pomiędzy zespołem a ich menadżerem doprowadziły jednak do tego, że grupa sprzedała swoje udziały w Polar Music w 1983 roku. Niedługo potem w jednym z wywiadów Agnetha przyznała, że ABBA jest już raczej przeszłością. Tym samym była pierwszym członkiem zespołu, który rozwiał wszelkie wątpliwości odnośnie ewentualnego powrotu grupy. W związku z tym, zespół nie pojawił się już publicznie aż do szwedzkiej premiery filmu "Mamma Mia" 4 lipca 2008 roku. Björn i Benny zapewnili jednak, że nie ma powodów, dla których zespół miałby pojawić się znów na scenie. "Nigdy nie pojawimy się ponownie na scenie. Po prostu nie mamy motywacji do ponownej współpracy. Pieniądze nie są powodem, a my chcielibyśmy, aby ludzie zapamiętali nas takimi, jakimi byliśmy. Młodych, żywiołowych, pełnych energii i ambicji. Pamiętam jak Robert Plant stwierdził, że Led Zeppelin stali się cover bandem, bo wykonują wszystkie swoje stare piosenki. Myślę, że trafił w sedno" – powiedział w jednym z wywiadów Björn. Jednakże 3 stycznia 2011 roku, Agnetha, która była najbardziej sceptycznie nastawiona do ponownej wspólnej współpracy i do tej pory była zagorzałą przeciwniczką jakichkolwiek prób ponownego zespolenia grupy, wyraziła możliwość reaktywacji na jeden koncert. Przyznała jednak, że nie ma wpływu na decyzję pozostałych trzech członków. Po ABBIE
W 1995 roku miał swą premierę kolejny musical napisany przez Björna i Benny'ego, zatytułowany "Kristina från Duvemåla", a oparto go na powieści "Emigranci" Vilhelma Moberga. Musical wystawiano w Sztokholmie przez pięć lat.
W 1990 roku Benny napisał muzykę dla popularnego w Szwecji kwartetu kabaretowego, Ainbusk Singers, a potem wspólnie z Björnem napisał i wyprodukował album "Shapes" Josefin Nilsson (1993), który niestety nie odniósł sukcesu ani w rodzimej Szwecji, ani poza jej granicami. W 2001 roku Benny stworzył swój własny zespół, BAO, z którym do tej pory nagrywa i wydaje kolejne albumy. Z powodzeniem też daje koncerty dla pełnych sal (nierzadko ponad 14,000 słuchaczy). W przeciwieństwie do Benny'ego, Björn od czasu rozpadu ABBY nie pojawiał się na scenie muzycznej, ale 16 lipca 2005 roku pojawił się wraz z pozostałymi członkami Hootenanny Singers na festiwalu muzycznym w Västervik, wykonując razem z nimi ich największy przebój z roku 1966, "Marianne". Obie wokalistki po rozpadzie ABBY powróciły do swych solowych karier. W 1982 roku (jeszcze "za życia" ABBY) Frida wybrała Phila Collinsa na producenta swego pierwszego anglojęzycznego albumu, zatytułowanego "Something's Going On", z którego pochodzi singlowy przebój, "I Know There's Something's Going On" (numer jeden we Francji, Belgii, Szwajcarii i Kostaryce, numer trzy w Austrii, Holandii, Norwegii i Polsce, a także przebój pierwszej dziesiątki list niemieckich, włoskich południowoafrykańskich i fińskich). Nawet w USA singiel osiągnął bardzo wysokie trzynaste miejsce na listach. Utwór na całym świecie sprzedał się w liczbie ponad 3,5 miliona kopii i stał się największym solowym sukcesem spośród dokonań członków ABBY, jaki kiedykolwiek został osiągnięty. W wyniku tego pierwszy anglojęzyczny album ciemnowłosej wokalistki sprzedał się w liczbie ponad 1,5 miliona egzemplarzy.
Po mało udanym "Shine" (który dopiero niedawno zyskał uznanie krytyków – w mediach pojawiło się również stwierdzenie, że gdyby pojawił się rok czy dwa lata później, mógłby być bardzo spektakularnym sukcesem) Frida wycofała się z życia publicznego, poświęcając się pracy na cele charytatywne. Co prawda pojawiła się gościnnie w nagraniach szwedzkiego zespołu Ratata, a w 1992 roku nagrała własną wersję utworu Juliana Lennona, "Saltwater", jednak swoją karierę muzyczną uważała za zakończoną. Na powrót na scenę muzyczną zdecydowała się w 1996 roku, nagrywając pod okiem Andersa Glenmarka (Gemini) album "Djupa andetag" ("Deep Breaths"). Płytę przyjęto ciepło, w Szwecji dotarła do pierwszego miejsca list przebojów. W 2004 roku Frida razem z Jonem Lordem (Deep Purple) nagrała piosenkę "The Sun Will Shine Again". Para wystąpiła z tą piosenką kilkakrotnie w programach telewizyjnych w Niemczech. 26 sierpnia 1992 roku Frida poślubiła księcia Heinricha Ruzzo Reuss von Plauena z niemieckiej rodziny Reussów. Von Plauen zmarł po długiej walce z chłoniakiem w roku 1999, mając 49 lat. W dodatku oprócz straty męża, Frida straciła również córkę, Lise-Lotte, która zginęła w wypadku samochodowym w USA w styczniu 1998 roku. Krótko po tym Frida zaangażowała się w kampanię antynarkotykową. Chociaż jest księżną, tego tytułu używa tylko wtedy, kiedy jest to niezbędne.
Drugi album blondwłosej artystki, zatytułowany "Eyes Of A Woman" ukazał się w marcu 1985 roku i zdobył drugie miejsce na liście przebojów w Szwecji. Nieźle radził sobie również w całej kontynentalnej Europie, chociaż z powodu skromnej kampanii promocyjnej naprawdę dobrze sprzedawał się tylko w rodzimym kraju artystki (prawie milion egzemplarzy). Album zaprezentował nieco cięższe i bardziej rockowe brzmienie. Spory nacisk położono też na instrumenty klawiszowe. Jako ciekawostkę należy dodać, że otwierającą płytę piosenkę "One Way Love" skomponował legendarny lider zespołu Electric Light Orchestra, Jeff Lynne. Również tutaj pojawiła się kompozycja napisana przez Agnethę we współpracy z Ericiem Stewartem (producentem albumu), "I Won't Let You Go". Na stronę B jednego z singli trafiła zaś kolejna kompozycja Agnethy, "You're There". Trzeci album Agnethy ukazał się w 1987 roku i nosił tytuł "I Stand Alone". Choć ustępował on już poprzednim albumom, to jednak wciąż bardzo dobrze sprzedawał się w Szwecji, gdzie zdobył pierwsze miejsce listy przebojów i utrzymywał się na nim przez osiem kolejnych tygodni. Na mały sukces w Europie wpływ ponownie miała niewielka kampania promocyjna i specyficzne, mocno amerykańskie brzmienie całości. Krótko po tym, w roku 1988 Agnetha wycofała się z życia publicznego i chwilowo zakończyła swoją karierę. W 1996 roku wydała swoją autobiografię, napisaną wspólnie z Britą åhman i zatytułowaną "As I Am" (pierwotnie zaplanowaną do wydania jeszcze w 1983 roku), a krótko potem kompilację ze swoimi największymi przebojami uzupełnioną również kilkoma nagraniami ABBY. W 2004 roku powróciła chwalonym przez krytyków, trzykrotnie platynowym w samej Szwecji albumem "My Colouring Book", który zawierał covery ulubionych piosenek Agnethy oraz kilka premierowych nagrań. Singiel "If I Thought You'd Ever Change Your Mind" (cover utworu Cilli Black) stał się najwiekszym solowym przebojem Agnethy, dochodząc do jedenastego miejsca list przebojów w Wielkiej Brytanii. Renesans popularności Po bardzo niskim zainteresowaniu zespołem w latach osiemdziesiątych nikt nie spodziewał się, że muzyka ABBY jeszcze kiedykolwiek zyska na popularności. Nawet lata dziewięćdziesiąte zaczęły się dla zespołu niekorzystnie, bo trzy czwarte grupy (Frida wówczas już sprzedała swoje udziały w przedsiębiorstwie ABBA) wytoczyło sprawę Stigowi Andersonowi. Proces dotyczył niefortunnych inwestycji Stiga (a inwestował on oczywiście pieniądze grupy), które na początku nie przynosiły zysków, a potem szybko zaczęły przynosić straty. Sprawy zaczęły przybierać nieoczekiwany obrót, włącznie z podejrzeniami o pomyłki w rozliczeniach z urzędami podatkowymi. Stig przegrał proces w sądzie, a wszystkie długi zostały ostatecznie pomyślnie uregulowane. W roku 1992 na rynek trafiła mała "czwórka" (EP) zespołu Erasure, na której znalazły się covery czterech największych przebojów ABBY. Niemal z dnia na dzień Erasure wylądowało na szczytach notowań (jedyny raz w swej historii), a muzyka szwedzkiej grupy ponownie spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem. Kiedy U2 wystąpiło w Sztokholmie (w ramach "ZOO TV Tour") na koncert zostali zaproszeni także Björn i Benny, którzy razem z zespołem zaśpiewali piosenkę "Dancing Queen". We wrześniu 1992 roku ukazała się składanka "Gold", na którą trafiło 19 największych przebojów grupy. Odzew publiczności był niespodziewany – album odniósł spektakularny sukces, sprzedając się w liczbie ponad 22 milionów egzemplarzy i stając się najpopularniejszym wydawnictwem w dyskografii zespołu. W związku z ogromnym zainteresowaniem, sukces ten spróbowano powtórzyć, wydając w roku 1993 krążek "More Gold", na który trafiła jedna nowa piosenka, "I Am The City". W 1994 roku wydano czteropłytową składankę "Thank You For The Music", na którą oprócz znanych nagrań, trafiły także nigdzie wcześniej niespotykane rarytasy. Sukces, jaki ponownie osiągnęła grupa sprawił, że pojawiły się pytania, a potem prośby o powrót zespołu na scenę. W roku 2000 zespół otrzymał propozycję wynagrodzenia w wysokości 1 miliarda dolarów za powrót na scenę i danie 100 koncertów. W 2005 roku wszyscy czterej członkowie grupy pojawili się razem na szwedzkiej premierze musicalu "Mamma Mia". Renesans popularności grupy osiągnął tak duży poziom, że dziś nie ma żadnego problemu, by kupić wszystkie osiem albumów zespołu, wszystkie filmy i teledyski, a nawet inne gadżety jak kubki, koszulki czy spinki. W ciągu ostatnich kilku lat Polar Music wydała wznowienia wszystkich albumów – najpierw w roku 1997, potem ponownie w roku 2001, następnie w związku z premierą musicalu "Mamma Mia" w roku 2005 na rynku pojawiła się składanka "The Complete Studio Recordings", zawierająca wszystkie studyjne nagrania grupy, a w roku 2008 pojawiła się kolejna reedycja wszystkich albumów, zebrana w pudełku "The Albums". 15 marca 2010 roku ABBA została uroczyście wprowadzona do "Rock and Roll Hall Of Fame" przez członków zespołu Bee Gees, Barry'ego i Robina. Ceremonia miała miejsce w hotelu Waldorf Astoria w Nowym Jorku. Zespół reprezentowali Anni-Frid Lyngstad i Benny Andersson. Z dniem 29 września 2014 roku do sprzedaży na całym świecie trafił wreszcie długo oczekiwany album koncertowy ABBY, zatytułowany "Live At Wembley Arena", na którym można usłyszeć wspaniały koncert z 10 listopada 1979 w całej jego okazałości i wraz z nieopublikowaną dotąd nigdzie indziej piosenką "I'm Still Alive". |
|
©2006-2023 Mateusz Węgrzyn |
|
W październiku 1984 roku Björn i Benny razem z Timem Ricem wydali album koncepcyjny z musicalem "Chess". Single "One Night In Bangkok" i "I Know Him So Well" odniosły bardzo duży sukces na całym świecie, szczególnie drugi z wymienionych, który przez krótki czas był na pierwszym miejscu brytyjskich list przebojów. W maju 1986 roku musical miał swą premierę w Londynie i był tam wystawiany przez następne trzy lata. Na Broadwayu pojawił się w kwietniu 1988 roku i wypadł z afisza już po dwóch miesiącach, do czego w głównej mierze przyczyniły się nieprzychylne opinie krytyków. W Sztokholmie w 2003 roku miała swą premierę szwedzka wersja musicalu, zatytułowana "Chess på svenska" ("Chess In Swedish"), z nowym materiałem skomponowanym specjalnie na potrzeby tej premiery, w którego skład wchodziły takie piosenki jak "Han är en man, han är ett barn" ("He's A Man, He's A Child") i "Glöm mig om du kan" ("Forget Me If You Can").
Od roku 1983 oprócz obu musicali, Benny dalej rozwijał swą współpracę kompozytorską z Björnem. Obaj wspólnie napisali i wyprodukowali dwa anglojęzyczne albumy szwedzkiego duetu Gemini, kolejno w 1985 ("Gemini") i w 1987 ("Geminism"). Duet zyskał rozgłos w Szwecji, ale niestety nie zyskał spodziewanej popularności w pozostałych częściach Europy. W 1987 roku Benny wydał przez własną wytwórnię Mono Music swój pierwszy solowy album, zatytułowany "Klinga mina klockor" ("Ring My Bells"), który wypełniły utwory inspirowane szwedzką muzyką folkową. Płyta zebrała pozytywne recenzje, a Benny otrzymał za nią coś w rodzaju szwedzkiego odpowiednika nagrody Grammy. W roku 1989 ukazała się następna płyta klawiszowca ABBY, "November 1989", niestety już nieco gorzej przyjęta przez krytyków.
W 1984 roku pojawił się kolejny album Fridy, eksperymentalny "Shine", którego produkcją zajął się Steve Lillywhite (znany ze współpracy z U2). Pierwotnie obrany za producenta Sting ostatecznie nie mógł znaleźć z wokalistką wspólnego terminu. Mimo niezłego powodzenia na listach (pierwsza dziesiątka w Szwecji, Norwegii i Belgii oraz pierwsza dwudziestka w Holandii) album nie powtórzył sukcesu swego poprzednika i był ostatnim, jaki Firda nagrała w języku angielskim. Album zawierał jedną piosenkę napisaną przez Björna i Benny'ego, "Slowly" (rok wcześniej nagraną przez Gemini na ich debiutanckiej płycie), a także kompozytorski debiut Fridy, piosenkę "Don't Do It", której skomponowanie zajęło artystce miesiąc.
Pierwszym anglojęzycznym albumem Agnethy Fältskog był wydany w roku 1983 "Wrap Your Arms Around Me", który zawierał solowy przebój, "The Heat Is On", bardzo wysoko notowany na listach przebojów w Skandynawii i w całej Europie. Utwór tytułowy zajął drugie miejsce na listach w RPA. W USA Agnetha wylansowała utwór "Can't Shake Loose", którym weszła do pierwszej trzydziestki list Billboardu. W Europie tytułowa piosenka z albumu, wydana na singlu wspięła się na szczyty list przebojów w Belgii i Danii, zdobyła miejsce w pierwszej piątce list w Szwecji i Holandii, a nawet dostała się do pierwszej dwudziestki w Niemczech i Francji. Album zawierał też autorską piosenkę Agnethy, piękną balladę "Man", która również nieźle radziła sobie na listach przebojów. W związku z tymi sukcesami, na ogromne powodzenie skazany był też cały album, który sprzedał się w liczbie ponad 1,2 miliona kopii.